W ciągu ostatnich dwóch lat obserwujemy dynamiczne zmiany na rynku pracy. Dziś Polska nie jest jedynie krajem-źródłem emigracji zarobkowej, ale coraz częściej staje się również jej celem dla obywateli państw zewnętrznych.

 

Według ostatniego raportu NBP, w ubiegłym roku przez Polskę przewinęło się milion pracowników z Ukrainy, co wynosi ok. 5 proc. całej ludności aktywnej zawodowo w naszym kraju (dane GUS za IV kwartał 2015). Przyczyn tak dużego napływu imigrantów zza wschodniej granicy jest kilka, bardzo istotna jest na pewno sytuacja wewnętrzna w tym kraju. Jednakże imigracja nie byłaby tak duża, gdyby nie potrzeba po stronie pracodawców i coraz większe trudności w pozyskaniu pracowników na lokalnym rynku.

 

Województwo zachodniopomorskie może pozornie wydawać się mało atrakcyjne dla obywateli Ukrainy, chociażby ze względu na odległość oraz nieco niższe zarobki niż w centralnych regionach kraju. Rzeczywistość wygląda jednak inaczej: co miesiąc w Powiatowym Urzędzie Pracy w Szczecinie rejestrowanych jest ponad 1000 oświadczeń niezbędnych do legalnego zatrudnienia cudzoziemców. Pomimo znaczącej obecności imigrantów w regionie, nie ma widocznych negatywnych skutków dla lokalnych pracowników lub osób poszukujących pracy.

 

Jak natomiast sytuacja wygląda z punktu widzenia pracodawców? Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) prowadzone przez GUS wskazuje, iż oficjalne  statystyki bezrobocia rejestrowanego w stosunku do realnego są zawyżone średnio o 30 proc. Jednoznacznie przekłada się to na zwiększenie kosztów pozyskania pracowników (ogłoszenia, czas, itp.). Dla wielu firm zatrudnienie osób z Ukrainy jest taką samą decyzją, jak zatrudnienie Polaków przez pracodawców w Anglii. Jest to podyktowane zarówno problemami z dostępnością pracowników z rynku lokalnego, jak również rotacją wśród już pracujących osób.

 

Zatrudnienie bez ryzyka

 

Co zatem jest ważne i na co należy zwrócić uwagę, jeśli jako przedsiębiorcy chcemy zatrudniać cudzoziemców? Dokumentacji jest nieco więcej, niż w przypadku zatrudnienia Polaków, ale warto je dopełnić, tak aby cudzoziemiec zatrudniony był w pełnej zgodzie z prawem. Formalnie, cudzoziemiec musi posiadać stosowną wizę uprawniającą do wykonywania pracy na terenie RP, pracodawca musi zarejestrować cudzoziemca w Powiatowym Urzędzie Pracy (w Szczecinie procedura rejestracji zajmuje obecnie siedem dni roboczych), po uzyskaniu zarejestrowanego Oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi, możemy przystąpić do standardowej procedury, jak przy zatrudnianiu pracowników lokalnych. Istotną kwestią jest, iż oprócz Państwowej Inspekcji Pracy, instytucją uprawnioną do kontroli legalności pracy cudzoziemców jest również Straż Graniczna.

 

Z tego, ale nie tylko z tego powodu, warto rozważyć zlecenie rekrutacji pracowników z Ukrainy firmie zewnętrznej. Oprócz kwestii ryzyka prawidłowości zatrudnienia, osobną kwestią jest samo pozyskanie osób do pracy. Bez znajomości języka ukraińskiego lub rosyjskiego, może być to przedsięwzięcie pracochłonne i mało efektywne – na dzień dzisiejszy wiele firm z Polski kontaktuje się z pośrednikami na Ukrainie, przedstawiając swoje oferty pracy i kwestia znajomości tamtejszej kultury biznesu jest często sprawą kluczową w nawiązaniu odpowiednich relacji, które przełożą się na jakość obsługi.

 

Kontakty biznesowe na Ukrainie wyglądają zupełnie inaczej, niż w Polsce. Bardzo dobry kontakt z firmami na Ukrainie, przekłada się potem na odpowiednie relacje z pracownikami, co z kolei jest kluczowe dla jakości ich pracy i samopoczucia w Polsce. Na pewno bardzo ważne dla tych osób jest to, że pierwszy kontakt po przyjeździe do Polski mają ze swoim rodakiem. Drobna rzecz, a naprawdę może dużo zmienić.

 

Zanim przyjmiesz w progi

 

Wychodząc naprzeciw wyzwaniom związanym z zatrudnieniem osób z Ukrainy, firma LSJ organizuje szkolenia dla przedsiębiorców z różnic kulturowych, tak aby ułatwić cudzoziemcom wejście do organizacji, ale również przygotować firmę na ich przyjęcie.

 

Dziś oprócz samej pracy, obywatele Ukrainy oczekują również zapewnienia zakwaterowania. To kolejna sprawa organizacyjna wymagająca dopilnowania przed przyjazdem pracowników i kolejny powód dla którego samodzielne zatrudnianie obywateli Ukrainy przez przedsiębiorców, zamiast zlecania usługi na zewnątrz, może być organizacyjnym wyzwaniem.

 

Jakie są zatem korzyści dla przedsiębiorców z zatrudnienia osób z Ukrainy? Z naszych doświadczeń wynika, że zatrudnienie pracowników z Ukrainy nie jest rozwiązaniem tańszym, gdyż pracownicy ci zarabiają tyle samo, co pracownicy polscy. Jest natomiast rozwiązaniem dużo bardziej efektywnym pod względem nieobecności, sumienności tych osób, zaangażowania. Pracownicy ci nie rotują, są chętni do pracy w nadgodzinach, łatwo asymilują się w nowym środowisku, wskaźnik zwolnień lekarskich jest również wśród nich mniejszy, w porównaniu do pracowników polskich.

 

Wyprzedzając pewne trendy, a także przygotowując się do zapotrzebowania sezonowego, warto aby przedsiębiorcy zwrócili uwagę na to rozwiązanie. Wymaga ono pewnych  działań organizacyjnych, ale w dłuższej perspektywie na pewno okaże się efektywne i pozwoli w zrównoważony sposób zareagować na obecne wyzwania rynku pracy.