Lider w każdej organizacji, dziale i zespole jest niezbędny - to często on decyduje o sukcesie grupy czy projektu. Badania rynku HR pokazują, że 44 proc. firm zamierza rozwijać kompetencje przywódcze menadżerów.
Wraz ze zmianą rynku pracy z rynku pracodawcy na rynek pracownika, firmy stanęły przed wyzwaniem walki o talenty. Starożytny mędrzec Laozi mawiał, że „Najlepszym przywódcą jest ten, o którym ludzie ledwo wiedzą, że istnieje. Kiedy jego praca jest skończona, jego cel osiągnięty, powiedzą: Zrobiliśmy to sami!”. Jak wiemy, jest wiele różnych typów przywódców. Wielu z nich jest skutecznych, ale co wyróżnia tych naprawdę wielkich? Jest kilka cech, które lider powinien mieć i ciągle dążyć do ich rozwijania. To one decydują o tym, czy dana osoba zasługuje na miano najlepszego z najlepszych.
Decyzyjność
Wszyscy liderzy muszą podejmować decyzje. Często są one trudne, trzeba dokonywać wyboru pod presją czasu, niekiedy zależy od tego powodzenie całego przedsięwzięcia. Opieszałość w dokonywaniu wyboru może mieć negatywny wpływ nie tylko na skuteczność, ale również na morale zespołu czekającego na ustalenie kierunku, w jakim ma podążać lub rozwiązanie problemu utrudniającego dalszą pracę. Pożądana jest zdecydowana postawa, autorytet i wiedza. Dobry przywódca wie, że nie wszystkie jego decyzje będą popularne, ale nie może się wahać z ich podejmowaniem. Nie oznacza to, że powinien działać autorytarnie: czasem warto w proces decyzyjny zaangażować współpracowników. To buduje poczucie przynależności do organizacji i odpowiedzialności za podjęte działania, zwiększa też zaangażowanie pracowników.
Partnerzy cyklu Know-how:
Odpowiedzialność
Przywódca ponosi odpowiedzialność nie tylko za swoje czyny, ale również za działania i wyniki całego zespołu. Najlepsi liderzy stale monitorują pracę i efektywność podwładnych, są na bieżąco z postępami i problemami w organizacji. To ich zadaniem jest chwalić, gdy obowiązki są wykonywane prawidłowo i działania zespołu przynoszą zamierzony efekt. To oni również, gdy pojawią się problemy, powinni je niezwłocznie zidentyfikować, znaleźć rozwiązanie i przywrócić sprawy na właściwe tory. Dobry lider wie, że niepowodzenie zespołu lub podwładnego to po części wynik jego pracy i robi wszystko, by nie dopuścić do takiej sytuacji. Bez poczucia odpowiedzialności za pracę innych lider może być skuteczny, ale nie zbuduje zaangażowanego i skutecznego zespołu.
Pewność siebie
Dobry lider jest pewny siebie i jego pewność jest zaraźliwa. W naturalny sposób przyciąga do sobie pracowników, a ci chętniej zwracają się do niego po rady i czują się bardziej pewni rezultatów, jakie mogą dzięki nim osiągnąć. Pewny siebie pracownik nie boi się wyzwań i chętniej przejawia inicjatywę. Gdy pojawią się trudności, prawdziwy przywódca nie poddaje się łatwo – zna swoje poglądy, idee i strategie, które wynikają z wiedzy, doświadczenia oraz ciężkiej pracy. Pewność siebie i będące jej konsekwencją zaufanie wśród współpracowników, pozwala liderowi sprawnie zarządzać zespołem w chwilach kryzysu.
Optymizm
Najlepsi przywódcy są źródłem pozytywnej energii w swoich organizacjach. Łatwo komunikują się z innymi, z natury są osobami pomocnymi i szczerze interesują się sprawami podwładnych. Zdają się zawsze mieć pod ręką rozwiązanie problemu, wiedzą co powiedzieć w danej sytuacji, aby inspirować innych i budować w nich poczucie pewności siebie. Optymizm, którym dzielą się z innymi nie tylko czyni miejsce pracy bardziej przyjaznym dla wszystkich, ale też pozytywnie wpływa na zaangażowanie i wydajność pracowników.
Empatia
Ponadprzeciętny lider chwali publicznie, a krytykuje w cztery oczy. Wynika to ze szczerej troski o współpracowników i ich samopoczucie. Zamiast traktować problemy personalnie i poszukiwać winy w pracowniku, przywódcy szukają konstruktywnych rozwiązań i skupiają się na posuwaniu spraw do przodu. Doskonale wiedzą, co różni konstruktywną krytykę od tej demoralizującej. Prowadzą podwładnych przez problemy, nie pozostawiają ich samych sobie i zawsze poszukują dobrych rozwiązań, mających zapewnić długotrwały sukces organizacji.
Uczciwość
Prawdziwi liderzy wierzą, że szczerość, praca i wiarygodność to klucz do sukcesu. Cechuje ich wysoki poziom etyki zarówno zawodowej, jak i w życiu prywatnym. Są transparentni w swoich poglądach i polityce firmowej, jaką prowadzą. Jawnie dzielą się informacją. Dotrzymują obietnic i sumiennie wywiązują się z obowiązków. Cechuje ich spójność postaw, zachowań i przekonań co sprawia, że są wiarygodni i mogą stanowić wzór do naśladowania wśród współpracowników.
Inspirowanie
Kluczową cechą przywódcy jest umiejętność inspirowania innych. Dobrzy liderzy pobudzają do działania nie tylko kreśląc przejrzystą wizję przyszłości, ale też dzięki swojej postawie. Inspirują słowem, ale też stawiając podwładnym wyzwania i ustawiając poprzeczkę coraz wyżej, jednak zawsze na poziomie osiągalnym. Jednocześnie aktywnie wspierają ich w osiąganiu wyznaczonych celów swoją wiedzą, doświadczeniem i odpowiednimi narzędziami niezbędnymi do wykonania zadania. Osiągnięty w ten sposób cel przynosi określony efekt organizacji i zachęca pracowników do dalszej pracy, gdyż mają oni poczucie, że byli ważnym elementem sukcesu.
Decyzyjność, odpowiedzialność, pewność siebie, optymizm, empatia, uczciwość i umiejętność inspirowania innych to cechy, które wyróżniają najlepszych liderów. Stanowią oni siłę napędową organizacji. „Zły szef” to najczęstszy powód rezygnacji z pracy wśród pracowników. Wiadomo powszechnie, że pracownik zatrudnia się „w firmie”, a odchodzi nie „z firmy”, ale „od szefa”. Dlatego warto badać wspomniane kompetencje u kandydatów na stanowiska kierownicze. A liderów, których już mamy w swoich strukturach zachęcać do ciągłego rozwoju kompetencji miękkich.
Anna Prus-Wiśniowska
LSJ HR Group