Wstępna weryfikacja i analiza potrzeb jest najważniejsza! Aby uniknąć błędów, najpierw trzeba sobie odpowiedzieć na ważne pytania.

 

Po pierwsze, jaki status ma nasza firma. Czy jest mikro (do 10 osób zatrudnionych na umowy o pracę i przychody nieprzekraczające 2 mln euro w ciągu roku), mała (od 10 do 50 osób i przychody do 10 mln euro), średnia (do 250 pracowników i przychody do 50 mln euro) czy duża (przedsiębiorstwo powyżej tych progów)?

 

Po drugie, czy nasza firma jest powiązana osobowo lub kapitałowo z innym przedsiębiorstwem? Jeżeli tak (np. posiada powyżej 24 proc. udziałów w innej firmie), wówczas zatrudnienie i obroty zlicza się łącznie do statusu MSP w takiej samej proporcji procentowej jak ilość udziałów.

 

Kolejne istotne kwestie to: jaki zakres projektu chcemy zrealizować? Jakie są poszczególne wydatki, które chcemy dofinansować? Gdzie projekt będzie realizowany (trzeba określić miejsce)? Czy nasza inwestycja będzie wymagała pozwolenia na budowę lub zgłoszenia robót budowlanych? Czy konieczne jest zaangażowanie biura architektonicznego w zaprojektowanie inwestycji? Czy dzięki naszemu projektowi wprowadzimy nowe lub ulepszone produkty lub usługi w firmie? Czy te produkty lub usługi już istnieją na rynku? Czy mamy określone konkretne zapotrzebowanie na dany produkt lub usługę (zapytania ofertowe, listy intencyjne itp.)? Czy inwestycja wymaga uzyskania decyzji środowiskowej?

Także, jakie kody PKD mają produkty czy usługi, które dzięki realizacji projektu będziemy wytwarzać? 

Czy nasza firma posiada zdolność finansową na wygenerowanie wkładu własnego lub na uzyskanie kredytu bankowego?

Czy dofinansowaniem chcemy objąć szkolenia dla pracowników firmy? Jeżeli tak, to jaki typ szkoleń, w jakim czasie oraz jaką grupę docelową zamierzamy przeszkolić?

 

Dopiero na podstawie tych informacji i odpowiedzi na powyższe pytania można zweryfikować potrzeby i znaleźć program, z którego można dofinansować ten projekt oraz ocenić szanse na otrzymanie dofinansowania.

 

Jaki Program Operacyjny na lata 2014–2020 będzie najbardziej odpowiedni dla naszej inwestycji?

 

Poziom krajowy

 

Trzeba pamiętać, że na poziomie krajowym dostępne jest wsparcie unijne dla mikro, małych, średnich i dużych firm. 

 

Projekty można zgłaszać do dofinansowania w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój – na dofinansowanie prac badawczo-rozwojowych (B+R), ochronę patentową, targi oraz inwestycje związane z wdrożeniem wyników prac B+R. 

 

Dzięki wsparciu w ramach tego programu możliwe jest sfinansowanie: kosztów zatrudnienia osób, które będą pracowały nad nowym produktem czy usługą, zakupu niezbędnych materiałów, koniecznych do wykonania testów w warunkach laboratoryjnych i rzeczywistych oraz wykonanie prototypu na opracowanie nowych lub ulepszonych produktów czy usług, a następnie uzyskanie dofinansowania na wsparcie unijne, np. na rozbudowę przedsiębiorstwa o nową halę produkcyjną, którą wyposażymy w urządzenia niezbędne do produkcji nowych lub ulepszonych produktów/usług. 

 

Warto pamiętać, że w Programie Inteligentny Rozwój możliwe jest dofinansowanie dla dużych firm. 

 

Wnioski o dofinansowanie w tym programie można składać m. in. do Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Banku Gospodarstwa Krajowego lub Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

 

Poziom Regionalny

 

Każde województwo w Polsce ma własny Program Regionalny i dzięki temu przedsiębiorstwa mogą starać się o wsparcie na konkretnym obszarze. 

 

Analizując możliwości dofinansowania z programów regionalnych, należy pamiętać między innymi o tym, gdzie realizujemy nasz projekt (miejsce realizacji) i w tym programie określić szanse na dofinansowanie projektu. 

 

W programach regionalnych przewidziano możliwość wsparcia: prac badawczo-rozwojowych oraz ich wdrożenia, projektów związanych z odnawialnymi źródłami energii, projektów turystycznych, rewitalizacji obszarów zdegradowanych, odnowienia obiektów zabytkowych oraz projektów, dla których zostały określone konkretne branże wg kodów PKD, do jakich kierowany jest strumień dotacji w ramach specjalizacji regionalnych. 

 

Np. w województwie zachodniopomorskim w ramach regionalnych i inteligentnych specjalizacji wspierane są następujące branże: metalowo-maszynowa, biogospodarka, logistyka i transport, turystyka, wielkogabarytowe konstrukcje wodne i lądowe, produkty drzewno-meblarskie, opakowania przyjazne środowisku, nowoczesne przetwórstwo rolno-spożywcze oraz produkty oparte na technologiach informacyjnych. 

 

Największe szanse na dofinansowanie mają projekty, które po zrealizowaniu będą konkurencyjne na rynku krajowym i międzynarodowym. 

 

W niektórych programach regionalnych przewidziano wymóg, aby przyszły produkt czy usługa były konkurencyjne przynajmniej na poziomie regionalnym, co w praktyce oznacza udowodnienie, że nie ma takiego samego produktu/usługi w województwie, w którym zamierzamy realizować projekt. 

 

Przy ocenie projektu punktowane są również: współpraca z jednostką naukową, wprowadzenie własnych rozwiązań technicznych, zastosowanie wypracowanych innowacji procesowych, wykorzystanie innowacji produktowych i wyników prac B+R, zastosowanie odnawialnych źródeł energii, wybór najbardziej optymalnych wariantów do realizacji projektu, kooperacja z firmami lokalnymi, przynależność do klastrów i izb gospodarczych, doświadczenie w podobnych projektach oraz posiadanie wszystkich pozwoleń na realizację projektu. 

 

Należy pamiętać również, że projekt podlega ocenie środowiskowej. Istnieje zatem konieczność zakwalifikowania projektu do odpowiedniej grupy środowiskowej, a następnie przeprowadzenia procedury uzyskania decyzji środowiskowej w przypadku oddziaływania inwestycji na środowisko, uzyskania załącznika o nieoddziaływaniu projektu na obszar Natura 2000 oraz załącznika dotyczącego gospodarki wodnej. 

 

W zakresie oceny ekonomiczno-finansowej projektu trzeba wyliczyć wszystkie wskaźniki określone we wzorze arkuszy kalkulacyjnych niezbędnych do przygotowania analizy finansowej. W większości programów regionalnych istnieje możliwość dołączenia promesy kredytowej lub umowy kredytowej po otrzymaniu decyzji o dofinansowaniu projektu. Dołączenie promesy kredytowej do wniosku o dofinansowanie może wpłynąć na lepszą ocenę projektu. W przypadku nieposiadania odpowiednich wartości bilansowych w przepływach finansowych promesa kredytowa może być dla nas zbawieniem przy ocenie wniosku pod kątem ekonomiczno-finansowym.

 

Na jaki poziom dofinansowania możemy liczyć?

 

Poziom dofinansowania ustalany jest zgodnie z mapą pomocy regionalnej dla Polski.

 

Mapa pomocy regionalnej. OpracowanieNajda Consulting na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 30.06.2014 r. w sprawie ustalenie mapy pomocy regionalnej na lata 2014-2020.

 

 

Wielkość dofinansowania w przypadku realizacji prac badawczo-rozwojowych zależy od  statusu przedsiębiorcy.

 

Opracowanie na podstawie konkursu o dofinansowanie prac B+R

 

Problemy przy aplikowaniu

 

Pierwszym problemem będzie brak czasu na zebranie wszystkich danych i załączników niezbędnych do opracowania wniosku i biznesplanu. Wynika to z bardzo często popełnianego błędu, czyli decydowania się na składanie wniosku już podczas konkursu. Po ogłoszeniu konkursu mamy maksymalnie dwa miesiące na złożenie wniosku, a jeżeli nie przygotowano wcześniej projektu budowlanego, kosztorysów, pozwoleń czy gotowych rozwiązań nowych produktów ani nie uzyskano promesy kredytowej, bardzo trudno będzie to zrealizować na poziomie zapewniającym sukces.

 

W obecnej perspektywie unijnej bardzo dużym utrudnieniem jest konieczność posiadania nowatorskich rozwiązań w zakresie wdrożenia nowych lub ulepszonych produktów lub usług, popartych opiniami jednostek naukowych o stopniu gotowości technologicznej do wdrożenia i zastosowania na rynku. 

 

Drugim decydującym czynnikiem merytorycznym jest wdrożenie do produkcji rozwiązań (własnych lub zakupionych) wyników prac badawczo-rozwojowych. W poprzedniej perspektywie unijnej 2007–2013 wystarczyło zakupić maszyny lub urządzenia, których innowacyjność została potwierdzona przez jednostkę naukową i ten element w ocenie decydował o liczbie przyznanych punktów.

 

Znaczącym czynnikiem wpływającym na możliwość otrzymania dofinansowania jest współpraca z jednostkami naukowymi przy nowych rozwiązaniach produktów lub usług. Niestety, nie wszystkie uczelnie są przygotowane do takiej współpracy z biznesem, dla którego bardzo ważnym elementem jest czas i szybkość działania.

 

Należy również pamiętać o wyborze odpowiednich osób, które będą odpowiedzialne za merytoryczne opracowanie wniosku i biznesplanu wraz z załącznikami. Jeżeli w firmie nie ma odpowiedniej kadry do przygotowania dokumentów aplikacyjnych i decydujemy się na zatrudnienie firmy doradczej, warto sprawdzić jej wiarygodność i skuteczność w pozyskiwaniu środków na realizację podobnych projektów.

 

Andrzej Najda,

dyrektor firmy Najda Consulting

najdaconsulting.pl

 

Partner artykułu: Najda Consulting