Nowe zasady rejestracji znaków towarowych – monitoring i strategia ochrony
Zmiany w ustawie "Prawo własności przemysłowej" mają przyspieszać procedury uzyskania ochrony znaku, ale też wprowadzają dla dotychczasowych właścicieli marek niepisany obowiązek monitorowania, jakie znaki są zgłaszane do ochrony – zauważa radca prawny i rzecznik patentowy Rafał Malujda.
Od 15 kwietnia 2016 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące procedury rejestracji znaków towarowych, obowiązujące w postępowaniach przed Urzędem Patentowym RP. Nowy system wprowadza zasady obowiązujące w wielu innych państwach, a w szczególności w przed Urzędem Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej. Ale po kolei.
Aby uzyskać ochronę na znak towarowy, zasadniczo należy złożyć wniosek i uzyskać tzw. prawo ochronne na znak towarowy. Znak musi spełniać określone warunki przewidziane ustawą, określane jako względne i bezwzględne przeszkody rejestracji (sytuacje, w których oznaczenie nie powinno uzyskać ochrony). Różnica jest taka, że przeszkody bezwzględne zawsze uniemożliwiają rejestrację, zaś przeszkody względne mogą ją uniemożliwić (mają charakter bardziej ocenny). Jeżeli chodzi o przyczyny bezwzględne, to tytułem przykładu można wskazać, że nie udziela się praw ochronnych na oznaczenie, które:
- nie może być znakiem towarowym;
- nie nadaje się do odróżniania w obrocie towarów, dla których zostało zgłoszone;
- składa się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania, w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności;
- składa się wyłącznie z elementów, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych;
- stanowi kształt towaru, który jest uwarunkowany wyłącznie jego naturą, jest niezbędny do uzyskania efektu technicznego lub zwiększa znacznie wartość towaru.
Przyczyny względne, czyli te ocenne, to zasadniczo takie sytuacje, w których mamy wątpliwość, czy czasem nie dochodzi do naruszenia praw osób trzecich (np. dóbr osobistych, oznaczenia innej firmy) lub czy zgłaszany znak towarowy nie jest zbyt podobny do innych – już zarejestrowanych – znaków (np. znak „co-la” dla orzeźwiającego napoju o brunatno-czarnym zabarwieniu i smaku Coca-Coli.
Dotychczas, zarówno te względne i bezwzględne przeszkody rejestracji były badane przez Urząd Patentowy RP „z urzędu”, czyli był to standardowy element procedury. Obecnie, tj. od 15 kwietnia 2016 roku, w ten sposób badane będą jedynie przeszkody bezwzględne, zaś przesłanki względne będą badane jedynie w sytuacji, gdy podmiot, który uważa, że dane oznaczenie nie może być z tego powodu zarejestrowane, wniesie tzw. sprzeciw – przed udzieleniem prawa wyłącznie w ciągu trzech miesięcy od publikacji informacji o zgłoszeniu znaku towarowego w Biuletynie Urzędu Patentowego.
Zmiany te mają przyczynić się do przyspieszenia procedury rejestracji znaków towarowych, aczkolwiek wprowadzają przez to nowy, niepisany obowiązek monitoringu przez dotychczasowych właścicieli innych znaków, którzy dotychczas byli w tym zakresie „wyręczani” przez Urząd Patentowy RP, a obecnie mogą wnieść sprzeciw… tylko muszą mieć tego świadomość. Oznacza to konieczność przemyślenia strategii ochrony własnej marki i konieczność bieżącego monitorowania tego, jakie znaki są zgłaszane do ochrony. Tylko bowiem taka wiedza daje nam podstawę do tego, aby we właściwym terminie wnieść sprzeciw. Ze względu na to, że bazy danych są publicznie dostępne, mamy do dyspozycji dwie możliwości – monitoring możemy wykonywać sami lub też zlecić go podmiotom wyspecjalizowanym. W kontekście faktu, iż Urząd Patentowy nie ma obowiązku zawiadamiać właścicieli znaków wcześniejszych o dokonaniu zgłoszenia znaku identycznego lub podobnego do znaku wcześniejszego, jest to decyzja bardzo istotna, gdyż w praktyce może się okazać, że o dokonanej rejestracji dowiemy się zbyt późno.
Rafał Malujda
radca prawny, rzecznik patentowy
radca prawny, rzecznik patentowy
Wszystkich rekordów: