„Zielone” opakowanie z Zieloną Chemią
Zachodniopomorski klaster chemiczny wraz z siedmioma polskimi firmami uczestniczy w międzynarodowym projekcie, którego celem jest stworzenie rewolucyjnych opakowań do świeżej żywności.
Innowacyjne opakowanie ma chronić świeże produkty spożywcze przed utratą wody oraz rozwojem pleśni i grzybów, a jednocześnie ma być ekologiczne
/fot.: Klaster Zielona Chemia /
– W ramach projektu ActiPoly jako pierwsi w Polsce i jedni z pierwszych w Europie podjęliśmy się zadania znalezienia złotego środka w dziedzinie opakowań do świeżej żywności, czyli takiego opakowania, które wydłuży okres trwałości produktu, będzie ekologiczny i pozwoli wyeliminować w tym zastosowaniu tacki z tworzyw sztucznych z plastiku czy styropianu – mówi Jacek Drożdżal, prezes Zachodniopomorskiego Klastra Chemicznego „Zielona Chemia”.
Finansowany przez Komisję Europejską projekt ActiPoly (w ramach inicjatywy CORNET) rozpoczął się w maju 2015 roku, a zakończy się we wrześniu 2017 roku. Jest to jeden z większych projektów w Europie – w prace zaangażowanych jest aż 13 partnerów konsorcjum – jednostek naukowych, badawczych oraz stowarzyszeń branżowych z Niemiec, Belgii i Polski, a także łącznie ok. 30 firm. Po stronie polskiej partnerem jest Zachodniopomorski Klaster Chemiczny „Zielona Chemia” ze Szczecina oraz Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, a dokładnie Centrum Bioimmobilizacji i Innowacyjnych Materiałów Opakowaniowych ZUT (CBIMO). Nad praktycznym aspektem badań po stronie przedsiębiorców związanych z „Zieloną Chemią” czuwają z zarówno zachodniopomorscy producenci opakowań – spółki P.P.H.U. CDM, GDR, Ekopak i Hersta, jak i z innych części kraju – duża spółka akcyjna NitroChem, Ekopak-Plus oraz Drukpol.Flexo.
Łączna kwota środków przeznaczonych na projekt ActiPoly to ponad 940 tys. zł, z czego bisko 840 tys. zł pochodzi ze środków Komisji Europejskiej.
Nie taki zwykły papier
Bazą innowacyjnego opakowania jest termoformowalny papier lub tektura. Może to być również folia lub inne tworzywo, ale wytworzone z surowców pochodzących z zasobów odnawialnych. Materiał bazowy opakowania pokrywany jest aktywną powłoką, która łączy dwie funkcje ochronne –antymikrobiologiczną oraz superhydrofobowego zabezpieczenia. Mają one za zadanie zabezpieczanie produktów spożywczych (np. mięsa, świeżego sera, owoców czy warzyw) przed rozwojem pleśni i grzybów patogennych dla żywności bez konieczności dodawania do niech nieobojętnych dla zdrowia ludzkiego konserwantów. Aktywne powłoki mają też chronić przed utratą wody, przy jednoczesnym zachowaniu w wybranych zastosowaniach możliwości „oddychania” produktu.
– Innowacja polega na opracowaniu rozwiązania „dwa w jednym”, czyli powłoki o właściwościach hydrofobowych, zawierającej aktywne molekuły substancji chroniących dodatkowo produkty spożywcze przez zepsuciem. Zakładamy, że dane opakowanie będzie dostosowane do produktu, po to by chroniło ono przed patogenami właściwymi dla wybranego typu żywności. Opracowane na miarę rozwiązanie i podwójne działanie danego opakowania powinno wydłużyć trwałość żywności o 30 proc. To przyniesie producentom żywności czy sieciom handlowym korzyść ekonomiczną i ekologiczną – opowiada Jacek Drożdżal.
Pozytywnym efektem jest przy okazji ograniczenie ilości odpadów, co przekłada się na walor ekonomiczny i ekologiczny opakowań, jak również ograniczenie wpływu psującej się żywności i potencjalnych odpadów na środowisko naturalne. Dlaczego? Papierowe opakowanie, jak zwykły papier, będzie ulegało samoistnej degradacji.
Prace badawcze w ramach projektu ActiPoly prowadzi CBIMO ZUT /fot.: Klaster Zielona Chemia/
Trwają zaawansowane prace
Prace przy projekcie ActiPoly z jednej strony prowadzone są w laboratoriach – tu opracowuje się strategię powlekania papieru, czy robi testy przechowywania (liderem zadania opracowania funkcjonalnej powłoki o właściwościach antymikrobiologicznych jest CBIMO). Swoje rozwiązania podpowiadają przedsiębiorcy, oceniają również możliwości produkcyjne oraz dostarczają do badań swoje tektury i folie. Dla najbardziej rokujących rozwiązań wykonywane są testy półprzemysłowe w zakładach produkcyjnych.
Kolejnym zadaniem jest dobór folii polimerowej, która ma być stosowana do zamknięcia tacki.
– Istotnym parametrem jest z jednej strony dodatkowa funkcjonalizacja folii – poprzez powlekanie natryskowe na jej powierzchnię będzie naniesiona powłoka o działaniu antymikrobiologicznym, a z drugiej strony przewidziano dobór parametrów zgrzewu folii i opracowanych tacek. Szczelny zgrzew zapewni pakowanej żywności odpowiednie zabezpieczenie przed niekorzystnymi zmianami jakości – zauważa Jacek Drożdżal.
Na końcowym etapie projektu opracowany materiał będzie oceniony pod kątem wpływu na pakowaną żywność oraz bezpieczeństwa żywności. Prace te będą prowadzone z uwzględnieniem legislacji w tej tematyce. Ostatnim krokiem jest optymalizacja procesu produkcji i opracowanego materiału tak, by uzyskać możliwie najlepsze właściwości barierowe i antymikrobiologiczne. Docelowo innowacyjne materiały mają być produkowane przez firmy uczestniczące w projekcie.
– Liczę na to, że uda się nam zrobić przełom na rynku opakowań i świeżych produktów spożywczych oraz że nasze polskie firmy dzięki temu zyskają na swojej konkurencyjności zagranicą – dodaje prezes Klastra „Zielona Chemia”.
ak
Wszystkich rekordów:
